El Niño

In de loop van sommige jaren komt er langs de evenaar in de oostelijke Stille Zuidzee een sterke opwarming van het normaal koele zeewater voor, die van invloed is op het weer in grote delen van de wereld, waaronder soms ook Europa.

Dit verschijnsel wordt El Niño genoemd, wat Spaans is voor Kerstkind, aangezien dit fenomeen vooral rond de periode van Kerst voorkomt. De vissers in Peru hebben dit zo genoemd.

Het waren de vissers in Peru die lang geleden gemerkt hebben dat er in sommige jaren weinig vis was en ze niet vingen. De oorzaak was het plotselinge warmere water aan de kust dat dan veel armer is aan voedsel.

Dit verschijnsel wordt El Niñno genoemd, wat Spaans is voor Kerstkind, aangezien dit fenomeen vooral rond de Kerstperiode voorkomt. De Peruaanse vissers hebben deze benaming eraan gegeven. Onregelmatig, maar toch gemiddeld eens in de drie tot zeven jaar, leidt El Niño tot zo’n uitgebreide en sterke verwarming van het oceaanwater de hele atmosfeer daar gedurende langere tijd door wordt beïnvloed. Delen van de wereld krijgen dan uitzonderlijk weer, zoals droogte in Indonesië en Australië, hevige regenval in delen van Amerika en extreme temperaturen. Voor de economie, vooral landbouw en visserij, heeft dat grote gevolgen.

De krachtige El Niño van 1982-1983 heeft een schade van 8,2 miljard dollar veroorzaakt. De laatste El Niño van 1997-1998 heeft volgens de Wereldvoedselorganisatie FAO in meer dan 60 landen aanleiding gegeven tot extreme weersomstandigheden. In totaal zijn 41 landen getroffen door overstromingen en 22 door droogte. De schade die de laatste El Niño heeft veroorzaakt was een veelvoud van het schadebedrag dan in 1982-1983. Overigens heeft El Niño ook positieve effecten. Zo komen er minder orkanen voor boven de Atlantische Oceaan en het Caribisch Gebied en is de winter gemiddeld minder streng in het noorden van de VS.

Bij de grote El Niño van 1982-1983 kon alleen achteraf worden geconstateerd dat er iets bijzonders was gebeurd. Tegenwoordig wordt El Niño goed in de gaten gehouden en is het redelijk goed mogelijk om het verloop te voorspellen. Het Europees Centrum voor weersverwachtingen op de Middellange Termijn (ECMWF) meldde al begin 1997 dat er een sterke El Niño aan zat te komen en ook de gevolgen voor het wereldweer zijn toen goed ingeschat.