Tornado

Een tornado is een van de hevigste stormen. De roterende kolom lucht vormt zich tijdens een onweersbui en loopt door tot aan de grond. De tornado’s bereiken windsnelheden van tussen 120 en 250 km/u tot meer dan 400 km/u.
Elk jaar ontstaan er ongeveer duizend tornado’s, voornamelijk in de Verenigde Staten. Een tornado laat vaak een verwoestend spoor achter, maar alleen de allersterkste kunnen gebouwen neerhalen.De afmetingen van een tornado zeggen niet altijd iets over zijn kracht, een grote tornado kan zwak zijn, zoals zeven van de tien tornado's, terwiijl een kleine tornado juist heel verwoestend kan zijn.
De Fujitaschaal deelt tornado’s in van F0 t/m F6, afhankelijk van de schade die ze veroorzaken.
Er moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan voordat een onweersbui kan uitgroeien tot een tornado.

• De atmosfeer moet instabiel zijn, met een warme, vochtige luchtmassa vlak bij de grond en relatief koude en droge lucht in de hogere atmosfeer. Hierdoor zal de warmte opstijgen, afkoelen, condenseren en neerslag producerende wolken vormen.
• Droge poollucht moet op deze plaats warme, vochtige lucht tegenkomen.

Daardoor zijn het zuiden en middenwesten van de Verenigde Staten zo gevoelig voor deze stormen. Het gebied dat wel Tornado Alley genoemd wordt, van midden Texas tot het oosten van Nebraska en Iowa heeft er het meest mee te maken, voornamelijk in de maanden april, mei en juni. Verder naar het noorden ontstaan ze vooral in de herfst, doordat de noordelijke delen van de Verenigde Staten meer tijd nodig hebben op te warmen.

Een tornado ontstaat onder een sterke opwaartse verticale luchtstroom in een buienwolk. De rotatie kan onderdeel zijn een rotatie in de hele bui, die in dat geval een supercel genoemd word.
De bui van één cel kan 20 minuten duren, maar een bui van een groep cellen veel langer. Dan kan er een tornado ontstaan, doordat de wind meer tijd heeft een storm te worden. Men denkt dat hevige veranderingen in windkracht en of windrichting in de lagere delen van de atmosfeer verantwoordelijk zijn voor de kenmerkende rotatie van tornado’s. Tijdens de convectie van een onweersbui verandert de richting van horizontaal naar verticaal, waardoor de opstijgende lucht gaat roteren en de wolken in het centrum dalen. Deze roterende centrale wolk is de trechterwolk, die zo kenmerkend is voor tornado’s. Deze roterende kolom van snel stijgende lucht veroorzaakt een lage drukgebied op de grond onder de tornado. Dit lage drukgebied zuigt er meer lucht en soms zelfs objecten in. De stijgstroom van lucht die door de neerslag in het bovenste deel van de storm wordt afgekoeld. Als de daalstroom sterker wordt, snijdt hij de opwaartse beweging af, waardoor de opname van vochtige lucht stopt. In feite ontneemt de daalstroom de tornado de brandstof die hij nodig heeft om door te gaan en houdt de tornado op te bestaan.

Het is vaak mogelijk gebieden waarin tornado’s gaan voorkomen een aantal dagen tot uren van te voren aan te wijzen. De exacte plaats en het exacte tijdstip zijn echter heel onvoorspelbaar.

Stormchasers of tornadojagers zijn mensen die op zoek gaan naar tornado’s. Sommige tornadojagers zijn wetenschappers die metingen willen doen van temperatuur, druk en luchtvochtigheid in de directe omgeving van een tornado.
Op 31 mei 2013 zijn 3 bekende stormchasers om het leven gekomen tijdens hun werk in Oklahoma.

FUJITASCHAAL